Gemiddeld een keer in de 5 jaar breng
ik een bezoek aan mijn geboortestad Amsterdam. Een vaste attractie is
een bezoek aan mijn geboortehuis in Amsterdam Oost. De Andreas
Bonnstraat om precies te zijn. Hoewel de huizen ouder geworden zijn
en de kleine winkeliers verdwenen zijn, is de straat er op vooruit
gegaan. Dat zal te maken hebben met het verdwijnen van de Amstel
Brouwerij en het autoluw maken van de straat en er zijn 2 kroegen met
terras bij gekomen. Kinderen spelen op straat. In mijn jeugd zou dat
ondenkbaar zijn geweest. Het was altijd een drukke straat waar veel
ongelukken gebeurde. Het oude badhuis is veranderd in een klein
theatertje. Het is al decennia niet meer als badhuis in gebruik. In de
jaren 50 hadden maar heel weinig huishoudens een badkamer met douche
of bad. Bad gelegenheid werd later verplicht gesteld aan
huiseigenaren.
 |
| Badhuis 2015 |
We gingen gemiddeld een keer per
week naar het badhuis. Voor een grote schrobbeurt. De dagelijkse
wasbeurt werd aan de kraan gedaan of we werden in de tobbe gestopt.
De eerste bezoeken aan het badhuis -op zeer jeugdige leeftijd- gaven
een nieuwe dementie aan mijn jonge bestaan. Het badhuis had een heren-
en een dames ingang. Aanvankelijk waren er dan ook 2 loketten. Een
heer voor de herenkassa en een dame voor de dameskassa. Alleen de
ronde en centraal gelegen wachtkamer was wel voor beiden geslachten.
Bij toegang ontving men een handdoek en een klein stukje onwelriekende gemeente zeep. Er was een badmeester aanwezig die altijd dezelfde
grap maakte. Hij vroeg, 'ga je, je goed wassen'. Als je dit
dan bevestigde, was het antwoord, 'je moet je goed niet wassen, maar
jezelf'. Dan volgde iedere keer weer het zelfde giegelige lachje.
In een later stadium verdwenen de
kassa's, alsmede het personeel, om plaats te maken voor een
kaartjesautomaat. Het badhuis werd gemengd. Dat wil zeggen dat de
vrouwen- alsmede de mannenafdeling opgeheven werden en iedereen
gewoon een badhokje kon pakken. Doordat steeds meer huishoudens zelf
douchegelegenheid kregen, liep de klandizie sterk terug. De
wachtkamer kwam buiten gebruik en het werk van de badmeester werd
gereduceerd tot het dweilen van de hokjes.
 |
| Badhuis jaren 70 |
Het gemengd baden bood ongekende
mogelijkheden. Overal in de muren van badhokjes verschenen gaatjes om
te gluren in het naast gelegen hokje. Sommigen gaatjes waren nog niet
klaar. Daar moest dan nog aangewerkt worden. Maar anderen boden het
zicht op het naburige hokje. Wel was de kans groot dat je een man aan
trof. Uiteindelijk wist je niet welke sekse zich naast je bevond.
Niet zelden zag je een paar harige benen, wat natuurlijk niet de
bedoeling was. Het probleem was ook dat de gaatjes aan twee kanten
afgesloten konden worden met een propje. Als dat niet het geval was, dan was
de kans groot dat 2 kerels naar elkaar aan het loeren waren. Als er dan
inderdaad een vrouwspersoon gesignaleerd werd, bleek het blikveld te
minimaal om een totaal beeld te krijgen. Alhoewel ik eigenlijk nooit
iets
schokkends waar genomen heb, behoort het badhuis tot mijn prilste
seksuele herinneringen. Samen met opwaaiende zomerjurken en de
drukke trams waarin je niet zelden aangenaam tegen een vrouwspersoon werd gedrukt.
De laatste badmeester kon zijn biezen
pakken toen iedereen een eigen badkamer met douche had. Het badhuis
werd gesloten. Het zal begin jaren 70 geweest zijn. Misschien iets eerder. Jammer. Het was een geweldige ontmoetingsplek voor de
buurt. Maar het prachtige gebouwtje is er gelukkig nog.
