zaterdag 10 mei 2014

Het stenen bed

In 2008 werd het oude HvB in Leeuwarden ongeschikt verklaard als gevangenis. De gedetineerden moesten verhuizen naar een modernere inrichting.
Samen met een stagiaire van Mercurius heb ik toen een reportage gemaakt over de inmiddels lege gevangenis. We kregen een rondleiding van een voormalig bewaarder. Hoewel ik eerder in het oude gebouw geweest was maakte het indruk op me. Vooral de kelders waar de oude isoleerafdeling zich bevond. De dwangbuis lag er nog. Het bed of brits was van steen, zodat er voor de gevangenen niets te slopen viel.


Toen we na de opnamen weer buiten liepen voelde ik me opgelucht. Leuk om gezien te hebben maar echt gezellig was het niet. In 2008 begon men ook met plannen maken voor de nieuwe bestemming van het rijksmonument. De Blokhuispoort zou open moeten zijn voor de hele stad en een culturele brûsplak worden. Enthousiastelingen vonden zelfs dat de gedempte Keizersgracht naast het gevang weer open moest. Zodat boten rondom konden varen met terrassen en aanlegsteigers aan de Zuidergrachtswalkant.

Ondanks alle goede bedoelingen en opwaardering tot zenuwcentrum voor Culturele Hoofdstad 2018, blijft de Blokhuispoort een gevangenis met een eeuwen oude geschiedenis.
Het hele gebouw ademt de sfeer van een Rijksstrafinrichting en niet de sfeer van een culturele brûsplak. Dat heeft ook te maken met dat de geschiedenis die in ere bewaart wordt en niet weg te denken is van de locatie. Het blijft een strafinrichting. Niet alleen door de tralies, maar door alles. De uitgesleten traptreden waarover de gedetineerden dagelijks naar de werkplaatsen gingen. De troosteloze afgebladderde deuren met klapluikjes. Het is er allemaal nog. Erger is de oudere geschiedenis.
In de 16de eeuw stond er aan de kant van de Zuidergrachtswal een pijnigtoren. In die tijd ging je dus niet op de bon als je zonder licht reed maar werd je meegenomen naar de pijnigtoren waar dan een paar vingers gebroken werden. Scheelt een hoop administratieve rompslomp. Herinvoering van de pijnigtoren zou in het partij programma van bepaalde politieke partijen trouwens prima staan. Blijft vreemd om te werken in een voormalige strafgevangenis. Tot dusver weinig bruisends ontdekt. En ik blijf een beetje uit de buurt van de pijnigtoren.

1 opmerking:

  1. De gehele geschiedenis is te lezen op Museum Blokhuispoort: www.blokhuispoort.nl

    BeantwoordenVerwijderen