De afgevroren teen van Blije

Omdat ik vernomen had dat de lokale kroeg in Blije een potje met een afgevroren teen op sterk water zou hebben, leek het me de moeite waard het dorp met een bezoek te vereren. De teen was afgevroren tijdens de Elfstedentocht van 1963. Een historische teen dus. Reden dus om via de Ee naar Birdaard te fietsen en vandaar naar Blije. Mooie tocht. Wel een heel end. Vooral omdat ik voornemens had na het bezoek aan de horecagelegenheid de tocht voort te zetten richting het Bildt. In de kroeg was niemand. Maar het was al een klein wonder dat hij open was. Het bleek een authentiek Friese kroeg. Zoals je niet veel meer ziet. Er was geen bar en geen barkrukken, maar in een hoek stond een tafeltje met daarop de bierpomp. Onder het tafeltje stond het vat. Aan de muur hingen wat planken met flessen sterke drank. Geen teen. Na even om me heen te hebben gekeken, kwam de barman binnen. Schonk zonder iets te vragen een groot glas bier voor me in. Voorzichtig informeerde ik naar de teen. Het was tenslotte het doel van mijn fietstocht. De barman antwoordde niet en keek peinzend naar de knop van de bierpomp. Na geruime tijd stilte haalde hij een potje uit een kast en hield het voor mijn neus. “It is de tean fan Syb Kluifstra”, zei hij somber. In het potje zat een gelige, troebele vloeistof. Met enige moeite kon ik een donker hompje zien drijven met iets wat op een teennagel leek. Ik mocht er geen foto van maken. “As it Alvestêdetocht museum der efter komt, gean hja der om seure”, legde de barman uit. Snel borg hij de macabere relikwie weer op. Maar mijn fietstocht was niet voor niets geweest, alhoewel ik geen foto had.

“Ik ha ek in sok fan Reinier Paping”, ging de barman verder. ”. Ik begreep dat ik op het spoor was van een belangrijke historische ontdekking. Zou geweldig zijn als ik een foto van de sok van Reinier Paping kon maken. Maar het Elfstedentocht museum zou wel weer dwars liggen. Om de sok te zien mocht ik in de huiskamer achter het café. Er zat een stok oud wijfie iets te doen dat op breien leek. De huiskamer rook of als er drie eeuwen spruitjes waren gekookt. Uit een la van een kast haalde de barman een doos waar hij een grote geitenwollen sok uit haalde. Rafelig en met minstens drie knollen van gaten. “Út 1963", zei hij eerbiedig of hij het 8ste wereld wonder in zijn hand hield. “Ik ha ek de krante dy Paping yn syn klean drûch”. Ik stond perplext een dergelijke historische verzameling was meer dan ik had verwacht. In 1963 was er nog geen sprake van thermische schaatspakken of isolerend ondergoed. Schaatsers stopten daarom kranten onder hun kleding. Paping moet in 1963 in ieder geval goed in de kranten gezeten hebben want de barman haalde een forse stapel vergeelde en verfrommelde Leeuwarder Couranten uit een kast. Triomfantelijk wees hij op de datum. 16 januari 1963. Twee dagen voor de barre tocht.

Uiteraard mocht ik weer niet fotografen. Maar de barman was zeer vereerd en blij met mijn belangstelling. Ik mocht een afgescheurd hoekje van een van de kranten hebben. Ook voor de pils hoefde ik niet te betalen. Ook gaf hij me het adres van ene Braaksma uit Wierum. Braaksma zou ondergoed van verschillende schaatsers hebben en mogelijk ook een teen in een potje. Maar dat was wat uit de buurt en ik besloot een andere keer naar Wierum te fietsen. Dol gelukkig met mijn aanwinst fietste ik naar huis. Misschien kon ik er een goede prijs voor krijgen op de internetveiling. Maar dan had je een certificaat van echtheid nodig. Dan moest ik de handtekening van Reinier Paping hebben. Het zelfde probleem had ik met het plankje van het oorspronkelijke wereldberoemde brugje bij Bartlehiem. Het betreft een plankje die ik ooit meegenomen heb toen het brugje werd gerestaureerd. Maar dat neemt niet weg dat het een uniek stuk is, dat alleen maar unieker wordt, want een Elfstedentocht valt niet te verwachten. Palmbomen aan de oevers van de Ee zijn waarschijnlijker. Eenmaal thuis borg ik het oude stukje krant zorgvuldig op. Als ik nu nog een stukje van de onderbroek uit Wierum kon krijgen of mogelijk zelfs een afgevroren teen, dan begin ik een Elfstedentocht museum.